Δευτέρα 29 Φεβρουαρίου 2016

«Μάρτης» ή «Μαρτιά»

Ο Μάρτης ή Μαρτιά είναι ένα παμπάλαιο έθιμο, με βαλκανική διασπορά. Πιστεύεται ότι έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Ελλάδα και συγκεκριμένα στα Ελευσίνια Μυστήρια, όπου οι μύστες έδεναν μια κλωστή, την Κρόκη, στο δεξί τους χέρι και το αριστερό τους πόδι, όπως παρατηρεί ο λαογράφος Νικόλαος Πολίτης.
Σύμφωνα με το έθιμο, την 1η του Μάρτη, οι μητέρες φορούν στον καρπό του χεριού των παιδιών τους ένα βραχιολάκι, φτιαγμένο από στριμμένη άσπρη και κόκκινη κλωστή, τον Μάρτη ή Μαρτιά, για να τα προστατεύει από τον πρώτο ήλιο της Άνοιξης, που είναι ιδιαίτερα βλαβερός, σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες. Ο Μάρτης προφυλάσσει επίσης, όπως πιστεύεται, από τα κουνούπια και τους ψύλλους και ακόμα απομακρύνει τις αρρώστιες και άλλα κακά.
Τον φτιάχνουν την τελευταία μέρα του Φλεβάρη και τον φορούν την πρώτη μέρα του Μάρτη, πριν βγουν από το σπίτι. Σε μερικές περιοχές ο Μάρτης φοριέται στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού σαν δαχτυλίδι για να μην σκοντάφτει ο κάτοχός του.
Το βραχιολάκι αυτό το βγάζουν στο τέλος του μήνα, ή το αφήνουν πάνω στις τριανταφυλλιές όταν δουν το πρώτο χελιδόνι, για να τον πάρουν τα πουλιά και να χτίσουν τη φωλιά τους ή το καίνε με το αναστάσιμο φως του Πάσχα.
Η Χριστιανική Εκκλησία δια του Ιωάννου του Χρυσοστόμου θεωρεί το έθιμο ειδωλολατρικό ήδη από το 5ο αιώνα.

Ο «Μάρτης» στα Βαλκάνια

Το έθιμο του Μάρτη γιορτάζεται ίδιο και απαράλλαχτο στα Σκόπια με την ονομασία Μάρτινκα και στην Αλβανία ως Βερόρε. Οι κάτοικοι των δυο γειτονικών μας χωρών φορούν βραχιόλια από κόκκινη και άσπρη κλωστή για να μην τους «πιάσει» ο ήλιος, τα οποία και βγάζουν στα τέλη του μήνα ή όταν δουν το πρώτο χελιδόνι. Άλλοι πάλι, δένουν τον Μάρτη σε κάποιο καρποφόρο δέντρο, ώστε να του χαρίσουν ανθοφορία, ενώ μερικοί τον τοποθετούν κάτω από μια πέτρα κι αν την επόμενη ημέρα βρουν δίπλα της ένα σκουλήκι, σημαίνει ότι η υπόλοιπη χρονιά θα είναι πολύ καλή.
Τηρώντας παραδόσεις και έθιμα αιώνων, οι Βούλγαροι, την πρώτη ημέρα του Μάρτη, φορούν στο πέτο τους στολίδια φτιαγμένα από άσπρες και κόκκινες κλωστές που αποκαλούνται Μαρτενίτσα. Σε ορισμένες περιοχές της Βουλγαρίας, οι κάτοικοι τοποθετούν έξω από τα σπίτια τους ένα κομμάτι κόκκινου υφάσματος για να μην τους «κάψει η γιαγιά Μάρτα» (Μπάμπα Μάρτα, στα βουλγαρικά), που είναι η θηλυκή προσωποποίηση του μήνα Μάρτη. Η Μαρτενίτσα λειτουργεί στη συνείδηση του βουλγαρικού λαού ως φυλαχτό, το οποίο μάλιστα είθισται να προσφέρεται ως δώρο μεταξύ των μελών της οικογένειας, συνοδευόμενο από ευχές για υγεία και ευημερία.
Το ασπροκόκκινο στολίδι της 1ης του Μάρτη φέρει στα ρουμανικά την ονομασία Μαρτιζόρ. Η κόκκινη κλωστή συμβολίζει την αγάπη για το ωραίο και η άσπρη την αγνότητα του φυτού χιονόφιλος, που ανθίζει τον Μάρτιο και είναι στενά συνδεδεμένο με αρκετά έθιμα και παραδόσεις της Ρουμανίας. Σύμφωνα με την μυθολογία, ο Θεός - Ήλιος μεταμορφώθηκε σε νεαρό άνδρα και κατέβηκε στη Γη για να πάρει μέρος σε μια γιορτή. Τον απήγαγε, όμως, ένας δράκος, με αποτέλεσμα να χαθεί και να βυθιστεί ο κόσμος στο σκοτάδι.
Μια ημέρα ένας νεαρός, μαζί με τους συντρόφους του σκότωσε τον δράκο και απελευθέρωσε τον Ήλιο, φέροντας την άνοιξη. Ο νεαρός έχασε τη ζωή του και το αίμα του -λέει ο μύθος- έβαψε κόκκινο το χιόνι. Από τότε, συνηθίζεται την 1η του Μάρτη όλοι οι νεαροί να πλέκουν το «Μαρτισόρ», με κόκκινη κλωστή που συμβολίζει το αίμα του νεαρού άνδρα και την αγάπη προς τη θυσία και άσπρη που συμβολίζει την αγνότητα.

Σάββατο 20 Φεβρουαρίου 2016

«Τα πήραμε τα Γιάννενα..» Σπάνια φωτογραφικά ντοκουμέντα από την Απελευθέρωση

1
0001
Εκατόν τρία χρόνια συμπληρώνονται από την ημέρα που ο ελληνικός στρατός έμπαινε ελευθερωτής στην πόλη των Ιωαννίνων.
«Τα πήραμε τα Γιάννενα..»... Έγινε τραγούδι, έγινε τίτλος στις εφημερίδες της εποχής.. Και η απελευθέρωση της Ηπειρωτικής πρωτεύουσας ήταν γεγονός ιδιαίτερης βαρύτητας και έγινε πρωτοσέλιδο στις μεγαλύτερες εφημερίδες της Ευρώπης.
Ο Ελληνικός Στρατός του 1912, διαθέτοντας σχετικά περιορισμένες δυνάμεις και όντας υποχρεωμένος να διεξάγει επιχειρήσεις σε δύο μέτωπα, της Μακεδονίας και της Ηπείρου, δεν ήταν δυνατό να... αναλάβει επιθετικές ενέργειες ταυτόχρονα και προς τις δύο αυτές κατευθύνσεις. Έτσι αποφασίστηκε να δοθεί προτεραιότητα στην απελευθέρωση της Μακεδονίας, αφού το επέβαλλαν σοβαροί εθνικοί λόγοι. 0065
Στην Ήπειρο διατέθηκε αρχικά δύναμη μιας μεραρχίας περίπου, υπό τον Αντιστράτηγο Σαπουντζάκη Κωνσταντίνο, με αμυντική κυρίως αποστολή που απέβλεπε στην εξασφάλιση της μεθορίου, η οποία άρχιζε από το Άκτιο (στον Αμβρακικό κόλπο), περνούσε από την Άρτα και κατέληγε στα Τζουμέρκα, συνολικού αναπτύγματος 150 χιλιομέτρων περίπου.
Παρ' όλα αυτά, με την έναρξη του πολέμου, οι ελληνικές δυνάμεις στην Ήπειρο (Στρατός Ηπείρου) πέρασαν τον Άραχθο και αφού κατέλαβαν, μετά από σύντομο αγώνα, διάφορα δεσπόζοντα υψώματα στα βορειοδυτικά της Άρτας, προέλασαν προς την Πρέβεζα την οποία απελευθέρωσαν στις 21 Οκτωβρίου και την οργάνωσαν ως βάση εφοδιασμού τους.
Μετά τις επιτυχίες αυτές, αλλά και την ευμενή εξέλιξη των επιχειρήσεων στη Μακεδονία, το Υπουργείο Στρατιωτικών ενίσχυσε το Στρατό Ηπείρου με διάφορες μονάδες από το μακεδονικό μέτωπο και το εσωτερικό και μετέβαλε την αποστολή του από αμυντική σε επιθετική.
Επακολούθησαν σκληροί αγώνες, στη διάρκεια των οποίων τα ελληνικά τμήματα κατέλαβαν στις 28 Οκτωβρίου την ισχυρή τοποθεσία Πέντε Πηγάδια και συνέχισαν προς την πεδιάδα των Ιωαννίνων, όπου είχε συγκεντρωθεί ο όγκος των τουρκικών δυνάμεων. Παράλληλα, άλλα ελληνικά τμήματα, που εξόρμησαν από την περιοχή της Καλαμπάκας, απελευθέρωσαν στις 31 Οκτωβρίου το Μέτσοβο.
Στο μεταξύ όμως οι συνθήκες του αγώνα είχαν μεταβληθεί σημαντικά, λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών και της σοβαρής ενισχύσεως των Τούρκων με νέες δυνάμεις από την περιοχή του Μοναστηρίου. Έτσι η προέλαση του Ελληνικού Στρατού ανακόπηκε και οι αντίπαλοι περιορίστηκαν σε ανταλλαγή πυρών και αγώνα προφυλακών.
Tο τελευταίο δεκαήμερο του Νοεμβρίου, ύστερα από απόφαση της Κυβερνήσεως να επιδιώξει την απελευθέρωση της Ηπείρου πριν από τη σύναψη συνθήκης ειρήνης μεταξύ των εμπολέμων, ο Στρατός Ηπείρου ενισχύθηκε με τη IΙ Μεραρχία από τη Θεσσαλονίκη και ανέλαβε νέα επιθετική προσπάθεια.
Μετά όμως από αλλεπάλληλες ενέργειες, από 1 μέχρι 3 Δεκεμβρίου, οι ελληνικές δυνάμεις προσέκρουσαν στην οχυρωμένη τοποθεσία των Ιωαννίνων, όπου και αναχαιτίστηκαν. Επακολούθησε περίοδος στασιμότητας στο μέτωπο, μέχρι της ενισχύσεως του Στρατού Ηπείρου και με τις IV και VI Μεραρχίες από το Θέατρο Επιχειρήσεων Μακεδονίας, αφού στο μεταξύ είχε ολοκληρωθεί η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης και της Δυτικής Μακεδονίας και ήταν δυνατή η αποδέσμευση δυνάμεων για την επίσπευση της απελευθερώσεως της Ηπείρου.
Νέα επίθεση που έγινε από τις 7 μέχρι τις 10 Ιανουαρίου 1913, με κύρια προσπάθεια κατά του Οχυρού Μπιζάνι, αναχαιτίστηκε και πάλι από τους Τούρκους, με πολλές μάλιστα απώλειες για τις ελληνικές δυνάμεις.
Τελικά σφοδρή επίθεση, που εκτοξεύτηκε στις 20 Φεβρουαρίου του ίδιου έτους, είχε ως αποτέλεσμα τον αιφνιδιασμό των Τούρκων, ιδίως από τη βαθειά ελληνική εισχώρηση στο δεξιό πλευρό τους και την «άνευ όρων» παράδοση στον Ελληνικό Στρατό της πόλεως των Ιωαννίνων, μετά δύο ημέρες (21 Φεβρουαρίου 1913) από τον Τούρκο Διοικητή Εσσάτ Πασά.
Η νίκη είχε βραβεύσει τις ακαταπόνητες προσπάθειες, τον απαράμιλλο ενθουσιασμό, τη φιλοπατρία και την ακλόνητη πίστη του Έλληνα μαχητή. Η απελευθέρωση των Ιωαννίνων, πέρα από την εξουδετέρωση κάθε σοβαρής τουρκικής αντιστάσεως στην Ήπειρο και την κυρίευση σημαντικού πολεμικού υλικού, είχε πρώτιστα σοβαρή επίδραση στο ελληνικό γόητρο, το οποίο μετά και από την επιτυχία αυτή εξυψώθηκε διεθνώς. Ο ενθουσιασμός, με τον οποίο ο λαός των Ιωαννίνων δέχτηκε την είσοδο στην πόλη των ελληνικών στρατευμάτων, κατόπτριζε και τον πανελλήνιο ενθουσιασμό, που ήταν πράγματι πρωτοφανής.
Μετά την απελευθέρωση των Ιωαννίνων, οι IV και VI Μεραρχίες της Στρατιάς Ηπείρου μεταφέρθηκαν στη Θεσσαλονίκη. Οι υπόλοιπες κινήθηκαν βορειότερα και μέχρι τις 5 Μαρτίου 1913 απελευθέρωσαν τις περιοχές της Βόρειας Ηπείρου Αργυρόκαστρο, Χειμάρρα, Αγίους Σαράντα, Τεπελένι, Πρεμετή και Κλεισούρα, ενώ η Κορυτσά είχε ήδη απελευθερωθεί από τις 7 Δεκεμβρίου 1912.
0002
0003
0005
0006
00110012
0021
0023
0036
0040
0049
0059
0062
ΠΗΓΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ: Επίτομη Ιστορία των Βαλκανικών Πολέμων 1912 – 1913
ΠΗΓΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ: Γενικό Επιτελείο Στρατού/Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού

Παρασκευή 19 Φεβρουαρίου 2016

ΓΙΑΝΝΕΝΑ: Σπάνιες φωτογραφίες από τις μάχες του 1913 και την είσοδο του Ελληνικού στρατού στην πόλη



Πέμπτη , 21η Φεβρουαρίου 1913... μετά από 4μηνη πολιορκία και πολύνεκρες μάχες, ο Ελληνικός Στρατός μπήκε απελευθερωτής στα Γιάννενα, τερματίζοντας αιώνων τουρκική σκλαβιά. Με αφορμή την 102η επέτειο από την Απελευθέρωση της πόλης των Ιωαννίνων από τον Τουρκικό ζυγό, το epirusgate σας παρουσιάζει σήμερα, ένα μικρό αφιέρωμα με φωτογραφίες από την κατάληψη του Μπιζανίου και την απελευθέρωση των Ιωαννίνων.
Οι σπάνιες φωτογραφίες είναι από την βάση του ελληνικού γενικού στρατηγείου, στο Χάνι Εμίν Αγά,την μάχη της Μανωλιάσας,τα οχυρά του Μπιζανίου και τελος την είσοδο του Ελληνικού Στρατού στα Γιάννενα.Ο εθνικός ενθουσιασμός για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων αποτυπώθηκε και σε δημοτικό άσμα, «Τα πήραμε τα Γιάννενα»:
«Τα πήραμε τα Γιάννενα
Μάτια πολλά το λένε
όπου γελούν και κλαίνε
Το λένε οι Τούρκοι στα βουνά
κι οι πέρδικες στ’ αυλάκια
Το λέει κι ο πετροκότσυφας
σε ένα χλωρό κλαράκι
Το λένε και οι Γιαννιώτισσες
που ζούσαν σκλαβωμένες
χρόνια πολλά οι καημένες»

Οι φωτογραφίες είναι των γνωστών φωτογράφων Romaides – Zeitz.O Zeitz, συνέταιρος στα 1912-1913 του σημαντικού έλληνα φωτογράφου Αριστοτέλη Ρωμαϊδη ακολουθεί το διάδοχο Κωνσταντίνο και άλλους ανώτερους και ανώτατους αξιωματικούς στη εκστρατεία της Ηπείρου και τραβά, πέρα των αναμνηστικών φωτογραφιών, και φωτογραφίες που απεικονίζουν τη φρίκη και
την ένταση του πόλεμου.



















«Τα πήραμε τα Γιάννενα
Μάτια πολλά το λένε
όπου γελούν και κλαίνε



Ο Ηλίας Ντόντης ,νέος Αστυνομικός Διευθυντής Θεσπρωτίας

Η εργατικότητα και η αποτελεσματικότητα είναι τα δύο πιο χαρακτηριστικά γνωρίσματα του Ηλία Ντόντη. Θα του φανούν χρήσιμα, ειδικά τώρα που ανέλαβε νέα  καθήκοντά,ως αστυνομικός Διευθυντής στην Θεσπρωτία.Ο Ηλίας Ντόντης,ήταν για πολλά χρόνια,διοικητής του τμήματος ασφαλείας Ιωαννίνων και στην...
συνέχεια αναπληρωτής αστυνομικός διευθυντής Θεσπρωτίας.
ΜΕ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΑΠΟ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ. ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ ΘΕΡΜΑ!

Σάββατο 13 Φεβρουαρίου 2016

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΕΦΑΛΟΒΡΥΣΟΥ
 
 ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΠΟΥ ΕΓΙΝΑΝ ΣΤΙΣ 7-2 2016 ΤΟ
 Δ.Σ. ΕΧΕΙ ΩΣ ΕΞΗΣ


 ΚΑΡΑΜΑΝΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ         ΠΡΟΕΔΡΟΣ
 ΜΑΡΚΟΣ ΣΠΥΡΟΣ                        ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ
 ΓΡΑΜΜΟΖΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ        ΤΑΜΙΑΣ
 ΝΑΤΣΙΚΟΥ ΕΙΡΗΝΗ                       ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΠΟΡΙΚΗΣ ΗΛΙΑΣ                            ΕΦΟΡΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΧΟΡΕΥΤΙΚΟΥ
ΚΟΥΡΟΣ ΝΙΚΟΣ                              ΜΕΛΟΣ
ΝΑΤΣΙΚΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ                 ΜΕΛΟΣ